Jak odmówić zeznań lub odpowiedzi na pytania w postępowaniu administracyjnym?
Chciałbym przedstawić w jaki sposób zgodnie z procedurą można odmówić czy to zeznań czy odpowiedzi na pytania bez narażania się na negatywne konsekwencje. Zwróćmy uwagę na rozróżnienia terminologiczne np. w procedurze karnej świadek składa zeznania, oskarżony - wyjaśnienia. (uprzedza się o odpowiedzialności karnej za zeznania, nie wyjaśnienia oskarżonego). Podobnie jest różnica między odmową zeznań oraz odmową odpowiedzi na poszczególne pytania. Mogą się przecież pojawić pytania, na które zechcemy odpowiedzieć. Czy innym jest dowód z przesłuchania świadka a czy innym z przesłuchania stron.
Zasadniczo nikt nie ma prawa do odmowy zeznań w charakterze świadka. Możemy się zwolnić od tego obowiązku jeżeli jesteśmy małżonkiem, wstępnym (rodzice, dziadkowie etc.) zstępnym (dzieci, wnuki etc.) lub rodzeństwem (też przyrodnim, adoptowanym) strony. Podobnie rzecz się ma z osobami pozostającymi ze stroną w stosunku przysposobienia (adopcja) , opieki i kurateli (obie instytucje reguluje k.r.o i k.p.c)
Świadek może odmówić odpowiedzi na pytania, gdy odpowiedź mogła by go lub jego bliskich narazić na odpowiedzialność karną, hańbę (w powszechnym rozumieniu tego słowa) lub bezpośrednią szkodę majątkową lub też skutkować naruszeniem obowiązku zachowania prawnie chronionej tajemnicy (adwokacka, radcowska, lekarska, psychologa, farmaceuty etc., regulują to odpowiednie ustawy). Aby świadek mógł ponosić odpowiedzialność karną za fałszywe zeznania przesłuchujący musi go uprzedzić przed odebraniem zeznania o prawie odmowy zeznań i odpowiedzi na pytania oraz o odpowiedzialności za fałszywe zeznania. Pouczenie jest konieczne dla odpowiedzialności karnej. W Polsce nie ma anglosaskiego przestępstwa krzywoprzysięstwa (perjury).
Pamiętajmy też, że świadkiem w postępowaniu administracyjnym nie mogą być ludzie niezdolni do spostrzegania lub komunikowania swych spostrzeżeń, obowiązani do zachowania tajemnicy państwowej i służbowej co do okoliczności objętej tajemnicą, jeżeli nie zostali w trybie określonym obowiązującym prawem zwolnieni z tajemnicy, duchowni co do faktów objętych tajemnicą spowiedzi.
Dodaj komentarz